fbpx
HCR Law Events

13 November 2020

Adnabod eich ffiniau

Mae llawer o bobl yn cael problemau gyda safle, perchnogaeth a chyfrifoldeb dros ffiniau eu heiddo.

Mae Deddf Cyfraith Eiddo 1925 wedi bod ar waith ers bron i gant o flynyddoedd bellach ac fe’i cyflwynwyd i sicrhau bod yr holl dir yng Nghymru a Lloegr wedi’i gofrestru’n ganolog, gyda Chofrestrfa Tir EM ei hun wedi’i ffurfio 63 mlynedd yn gynharach ym 1862.

Un o gonglfeini’r broses gofrestru yw darparu cynllun teitl sydd, yn achos tir cofrestredig, yn dangos maint y tir mewn perchnogaeth, fel arfer drwy gyfeirio at linell goch. Fodd bynnag, nid yw ffin y teitl ond yn dangos safle cyffredinol y ffin ar sail Map yr Arolwg Ordnans.

O ganlyniad, nid yw cynlluniau teitl yn brawf 100% o ble mae’r union ffin rhwng dau eiddo. Yn wir, yn aml, nid oes cofnod swyddogol o ble mae’r ffin honno.

Y man cychwyn wrth wirio eich ffiniau yw cael copi o’ch cynllun teitl (gan dybio bod eich tir wedi’i gofrestru) gan Gofrestrfa Tir EM. Dylech benderfynu a yw’n cyd-fynd â’r hyn sydd “ar y ddaear” ai peidio.

Os credwch fod anghysondeb, yna gallwch wneud cais i Gofrestrfa Tir EM i ddiwygio eich cynllun teitl. Fodd bynnag, dylid bod yn ofalus wrth ymdrin â’r broses hon os oes tebygolrwydd o anghydfod gyda chymydog.

Fel arall, gallwch wneud cais i Gofrestrfa Tir EM i gofnodi’r union ffin rhwng eich eiddo a’ch cymydog. Dylid cynnwys syrfëwr siartredig a bydd angen i chi ddarparu tystiolaeth, fel arfer o’r gweithredoedd gwreiddiol. Gelwir hyn yn ffin wedi’i chadarnhau. Os bydd eich cymydog yn cytuno â’ch ffin, yna bydd y safle yn cael ei gofnodi ar y teitlau perthnasol. Os nad yw eich cymydog yn gwneud hynny, yna gellir cyfeirio’r mater at y Tribiwnlys Tiroedd i’w ddatrys.

Os nad yw eich eiddo wedi’i gofrestru, bydd angen i chi bennu safle’r ffin o’ch gweithredoedd gwreiddiol drwy wirio’r rhain o safle nodweddion y ffin ar y ddaear. Byddem yn argymell y dylai unrhyw un sy’n berchen ar dir sydd heb ei gofrestru ystyried gwneud cais gwirfoddol i gofrestru am y tro cyntaf. Mae’n aml yn wir bod cynlluniau sydd wedi’u cynnwys mewn gweithredoedd heb eu cofrestru yn debygol o fod yn hen ac nad ydynt yn seiliedig ar gynlluniau presennol yr Arolwg Ordnans.

Mae hyn nid yn unig yn debygol o arbed amser yn y broses drawsgludo yn ddiweddarach, os ydych am werthu neu forgeisi eich eiddo, ond gall hefyd nodi (yn enwedig gyda pharseli mwy o dir) lle y gallai fod tresmasu, naill ai’n anfwriadol neu’n fwriadol.

Nid oes unrhyw reolau cyffredinol ynghylch perchnogaeth nodwedd ffin, p’un ai gwrych, ffens neu wal ydyw – gyda pherchnogaeth yn dod yn gyfrifoldeb i’w chynnal a’i chadw. Dylai’r gweithredoedd sylfaenol roi’r ateb, oherwydd pan werthwyd yr eiddo’n wreiddiol o barsel mwy o dir, mae’r gwerthwr yn debygol o fod wedi aseinio cyfrifoldeb.

Mae deall a gwirio ffiniau eich eiddo yn bwysig gan ei fod yn sicrhau y gellir nodi unrhyw anghysondebau ac yna gellir penderfynu beth yw’r camau gorau y dylid eu cymryd fel eu bod yn cael eu cywiro.

Share this article on social media

About the Author
Justin Mason, Partner, Head of Real Estate, Cardiff

view my profile email me

Want news direct to you?

sign up


Got a question?

Send us an email

x
Newsletter HCR featured image

Stay up to date

with our recent news

x
LOADING