Cymru wedi’i dewis ar gyfer Parth Twf AI

Mae disgwyl i Gymru sicrhau miliynau o bunnoedd mewn buddsoddiad fel lleoliad o leiaf un Parth Twf AI yn y dyfodol. Mae llywodraeth y DU yn nodi bod gan Gymru “gyfres o safleoedd posibl” ar gyfer y fenter hon.

Mae Parthau Twf AI yn rhan o strategaeth llywodraeth y DU i raddio seilwaith AI, gan atgyfnerthu ei huchelgais i ddod yn economi AI sy’n arwain y byd a gyrru twf.

Ond beth yn union yw Parth Twf AI? Beth yw’r cyfle i Gymru? Ac yn hollbwysig, beth yw’r gofynion cynllunio a gofynion eraill?

Beth yw Parth Twf AI?

Mae Parthau Twf AI yn rhanbarthau dynodedig a gefnogir gan lywodraeth y DU i gyflymu’r broses o gyflwyno campysau canolfannau data a’u cadwyni cyflenwi.

Mae’r parthau hyn yn ganolog i strategaeth llywodraeth y DU i feithrin arloesedd, creu swyddi sgiliau uchel a chryfhau safle’r DU fel arweinydd AI byd-eang trwy ei gwneud hi’n haws i fuddsoddwyr preifat a chwmnïau AI ddatblygu’r seilwaith angenrheidiol.

Twf seilwaith digidol yng Nghymru

Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae Cymru wedi lleoli ei hun fel canolfan ddeinamig ar gyfer arloesi technoleg. O ran canolfannau data, mae Cymru’n cynnig cyfuniad prin o ofod, cysylltedd a chynaliadwyedd. Mae twf AI a seilwaith digidol yn golygu y bydd Cymru’n cyfrannu’n allweddol at uchelgais y DU i ddod yn economi AI sy’n arwain y byd.

Yn ogystal â’r manteision economaidd, mae adnoddau naturiol a thopograffeg Cymru yn cyflwyno cyfle unigryw i ddatblygu Parthau Twf AI ochr yn ochr ag ynni adnewyddadwy a chynaliadwy, gan wneud cyfraniad sylweddol at dargedau sero net uchelgeisiol.

Mae Cymru eisoes wedi gweld buddsoddiad sylweddol mewn canolfannau data yn ystod y blynyddoedd diwethaf:

• Mae Microsoft yn buddsoddi £2.5bn i adeiladu tair canolfan ddata wedi’u galluogi gan AI y genhedlaeth nesaf yn y DU, gan gynnwys un yng Nghasnewydd
• Mae Vantage Data Centres yn gweithredu canolfan ddata uwchraddfa fwyaf Ewrop yng Nghasnewydd ac mae’n datblygu campws 10 canolfan ar hen safle ffatri injans Ford ym Mhen-y-bont ar Ogwr
• Mae Latos, cwmni Prydeinig, yn bwriadu adeiladu canolfan ddata 90MW gydag AI wedi’i alluogi yng Nghaerdydd fel rhan o gyflwyniad ehangach ledled y DU o 40 o ganolfannau erbyn 2030.

Mae hyn yn gyfle cyffrous i Gymru dyfu ymhellach ei diwydiant technoleg ffyniannus, creu miloedd o swyddi ar draws gwasanaethau adeiladu, gweithredu a deallusrwydd artiffisial, ac elwa o agosrwydd at gysylltedd.

Dywedodd ysgrifennydd Cymru, Jo Stevens: “Mae Cymru eisoes yn gartref i ddiwydiant technoleg ffyniannus sy’n tyfu ac mae’r buddsoddiad hwn mewn o leiaf un Parth Twf AI i Gymru yn bleidlais o hyder yn economi Cymru ac yn dyst i sgiliau a photensial ein gweithlu… Mae hwn yn gam arwyddocaol arall ymlaen yn ein cenhadaeth ganolog i roi hwb i dwf economaidd, creu swyddi â chyflog da a datgloi cyfleoedd yn niwydiannau’r dyfodol.”

Sut i sicrhau Parth Twf AI

Er mwyn sicrhau Parth Twf AI, rhaid bodloni sawl maen prawf.

1. Cynllunio: rhaid i safleoedd arfaethedig naill ai gael caniatâd cynllunio presennol neu gynllun cadarn a chyflawnadwy i sicrhau caniatâd cynllunio llawn erbyn 2028. Er bod y strategaeth Parth Twf AI ledled y DU, mae cynllunio a chaniatâd amgylcheddol wedi’i ddatganoli yng Nghymru, sy’n golygu bod llywodraeth Cymru yn allweddol i lunio cyflawni. Ni fydd dyrannu fel Parth Twf AI yn arwain at ganiatâd cynllunio cyffredinol ar gyfer mathau penodol o ddatblygiadau; bydd angen caniatâd cynllunio o hyd o dan y drefn gynllunio yng Nghymru, gyda hyrwyddwyr yn dangos llwybrau cynllunio credadwy erbyn 2028, gyda thystiolaeth glir ar statws cynllun, ymgysylltu cyn yr ap, amserlenni ar gyfer cael caniatâd a mesurau lliniaru.
2. Argaeledd pŵer: rhaid i safleoedd ddangos mynediad at o leiaf 500MW o gapasiti pŵer erbyn 2030.
3. Argaeledd a gollyngiadau dŵr: rhaid i safleoedd ddangos mynediad digonol at ddŵr i gefnogi o leiaf 500MW o seilwaith AI.
4. Argaeledd tir: rhaid i safleoedd fod ag o leiaf 100 erw o dir ar gael ar gyfer adeiladu seilwaith erbyn 2028.
5. Cysylltedd: bydd safleoedd sydd â chysylltedd digidol cryf, dibynadwy a sydd ar gael yn rhwydd yn cael eu hystyried yn ffafriol.

Bydd dichonoldeb cyflawni hefyd yn cael ei archwilio’n ofalus, gyda ffocws ar gymorth lleol, effaith pŵer rhanbarthol a dull gweithredu’r tîm cyflawni.

Mae’r cyhoeddiad hwn yn gosod Cymru ar flaen y gad o ran mentrau llywodraeth y DU yn y sector hwn. Ochr yn ochr ag ymrwymiad parhaus Llywodraeth Cymru i ddatblygu deallusrwydd artiffisial, mae’n tynnu sylw at ymddangosiad cyflym Cymru fel canolfan fywiog ar gyfer arloesi technolegol a thwf economaidd.

Mae hwn yn gyfle cyffrous i Gymru fod yn arweinydd yn y sector AI a seilwaith digidol – ond er mwyn manteisio ar y cyfle hwn, rhaid darparu’r holl seilwaith cysylltiedig i gefnogi twf. Nid yw’n gyfrinach bod pryderon sylweddol am gapasiti pŵer a dŵr ledled Cymru a’r DU.

Yn HCR Law, rydym yn gynghorwyr dibynadwy yn y sector canolfannau data a seilwaith digidol. O gyfraith cynllunio ac amgylcheddol, i lywodraethu grid, tir a data, mae ein tîm yn helpu cleientiaid i gyflawni prosiectau cymhleth yn hyderus. Wrth i Gymru baratoi ar gyfer ei Pharth Twf AI cyntaf, rydym yn barod i arwain buddsoddwyr, datblygwyr a chyrff cyhoeddus drwy’r dirwedd gyfreithiol a rheoleiddiol ledled Cymru a’r DU.